هر گاه از کلماتی مانند فایبرگلاس fiber glass و کربن فایبر carbon fiber استفاده گردد اغلب منظور مواد ساخته شده از الیاف شیشه یا الیاف کربن است که همراه با یک ماده زمینه پلیمری تشکیل یک ساختار کامپوزیت الیافی میدهد. هزاران هزار رشته نازک ساخته شده از جنس شیشه یا کربن یا آرامید (کولار) و…..در کنار یکدیگر قرار میگیرند تا پس از تلفیق با رزین هایی مانند پلی استر و یا اپوکسی و ….. ساختاری با ویژگیهای برجسته مانند استحکام و چقرمگی بالادرعین سبک بودن تولید گردد. الیاف درگرید ها و شکلهای مختلفی تولید میگردند و به تنهایی کارایی چندانی ندارند و اغلب در کنار رزینهای تخصصی برای دستیابی به ویژگیهایی خاص بکار برده میشوند.
پلاستیکهای تقویت شده با الیاف شیشه که ( فایبرگلاس ) نقش عمومی تری را در صنعت ایفا می کنند. محصولاتی که با فایبرگلاس ساخته می شوند استحکام خوبی دارند، عایق الکتریکی خوبی هستند و درمقابل شرایط محیطی پایداری مناسبی دارند. شناورهای دریایی بسیار بزرگ ، آرماتورهای کامپوزیتی ، لوله ها ومخزنها و تجهیزات انتقال و فرآوری نفت در پالایشگاهها و پتروشیمی ، وسایل شهر بازی ، مجسمه ها و مبلمان شهری ، بدنه قایقها و ….. نمونه های کاربرد الیاف شیشه هستند.
الیاف کربن یکی از مهم ترین انواع الیاف پیشرفته است که ازحداقل ۹۰% اتمهای کربن با ساختار خاص تشکیل شده است. کربن عنصری است که سختترین مادهی طبیعت یعنی الماس را شکل داده و در عین حال یکی از نرمترین مواد به اسم گرافیت با خواص جالب هدایت الکتریکی هم از کربن ساخته میشود. استحکام کششی بسیار بالا، چگالی پایین ،رسانایی الکتریکی بسیار خوب، و ویژگی های استثنایی مقاومت به خوردگی و مقاومت مکانیکی در دمای بالا،مقاومت دربرابر خستگی ؛ کربن آن را از سایر مواد مهندسی متمایز می سازد.
تلاش برای یافتن موادی با وزن کم و استحکام بالا منجر به تولید تجاری الیاف کربن در دهه ۱۹۶۰ با اهداف نظامی و به ویژه برای کاربرد در هواپیماهای ی جنگی شد. افزایش راندمان بدلیل سبکی باعث گسترش استفاده از این ماده انقلابی در سایز تجهیزات حساس و مهم در صنعت هوا فضا وگردید. از الیاف کربن یا carbon fiber بدلایل فوق بعنوان ماده ای با خواص شگفت انگیز یاد میشود که در بسیاری از زمینه های مهندسی بدون رقیب باقی مانده و گزینه ای عالی در دست طراحان محسوب شود.
کاربردها : خواص منحصربفرد کامپوزیتها باعث می شود تا بتوان گستره وسیعی از وسائل نظامی را با راندمان بالاتر ساخت. بدنه انواع هواپیماهای جنگی و مسافربری ، بدنه پهپادها و ناوشکن ها از جمله بخش هایی هستند که در آنها می توان از الیاف کربن استفاده کرد.
پیشرفته ترین جنگنده های حال حاضر جهان از الیاف کربن بهره گرفته اند. چیزی در حدود یک سوم آنها از الیاف کربن ساخته شده است. ساخت بدنه جاذب امواج رادار و تیغه های جاذب حرارت در هواپیماهای پنهان کار بدون بکارگیری کامپوزیتها غیر ممکن است.
. درصد بالایی از قطعات هواپیماهای غول پیکر مسافربری و ناوشکن ها نیزاز این مواد تشکیل شده است.. پرنده های بدون سرنشین یا پهپادهای ساخته شده از کامپوزیتها وبخصوص فیبر کربن با برد پروازی بالا و بدنه ای مستحکم امروزه به بخشی کارآمد در ارتش های جهان بدل شده اند.
در تهیه ابزارالات ورزشی نیز نیز امروزه از این الیاف استفاده می شود . الیاف کربن به طرز قابل توجهی، کارایی لوازم ورزشی را بهبود دادهاند. ورزشکاران حرفه ای برای دستیابی به رکورد های بالاتر و پیروزی در رقابت ها ، تجهیزات سبک وزنی که بیشتر با فیبر کربن ساخته می شوند به خدمت گرفته اند . لوازم ورزشی مانند: راکت تنیس، چوب گلف، چوب بیس بال،دوچرخه های فیبر کربن ، چوب هاکی، تیر و کمان وحتی کفشهای ورزشی فیبر کربن … محصولاتی هستند که برای حفظ برتری در برابر رقبا به کار گرفته شده اند.
صنایع خودرو سازی نیز بدلایلی همچون مصرف سوحت کمتر و سبکی و نیز استحکام بالاتر از فولاد و آلومینیوم (نسبت به وزن ) علاقمند به استفاده از کامپوزیتهای فیبرکربن هستند . گرچه بخاطر گران بودن این نوع از کامپوزیتها و مشکل بودن ساخت و فرآوری آنها هنوز خودرو های تولید انبوه خود را برای استفاده از فیبر کربن سازگار نکرده اند.اما استفاده از کربن فایبر در خودروهای دست ساز وسفارشی و لوکس و یا خودروهای مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک ومدلهای خاصی از لامبورگینی و BMW وچند خودروساز دیگر، نشان از تمایل خودرو سازان به استفاده از فیبرککربن هم برای کاهش وزن و هم با مقاصد زیبایی دارد.
استفاده از کامپوزیتهای پیشرفته درصنعت ساخت توربینهای بادی ، امکان ساخت پره هایی با طول بسیار بلند و مقاوم به خستگی را فراهم ساخته است. توربینهایی عظیم که با راندمان بالاتر درمناطقی که باد سرعت کمتر دارد با ظرفیتهای بالا انرژی پاک تولید میکنند.
فیبر کربن، ماده پیشرفتهای است که در سالهای اخیر در مواردی مرزها و محدودیتهای صنایع را تغییر داده است از جمله در صنایع دریایی با ساخت دکلها، بادبانها و بدنهی قایقهای بادبانی، و موتوری تندرو- در صنایع نفت و گاز و صنایع فولاد سازی با ساخت تجهیزات مختلف مثل مخازن تحت فشار و گاردان و محور های انتقال توان کامپوزیتی یا درایوهای فیبر کربنی (شفتهای انتقال نیرو ) -در صنعت ساختمان با فراهم اوردن امکان ساخت پل های جمع شونده و سبک و پلهای عابر پیاده ، سازه های باربر، تعمیر و تقویت ساختمانهای در حال تخریب، استفاده در جداره های تونل ها برای جلوگیری از ریزش – درصنعت پزشکی با پروتزهای مستحکم ، وصدها کاربرد دیگر